Jane Fonda is volmaakt. Iedereen weet dat, en als je het niet weet, dan weet je het toch. Je hoeft niet eens Jane’s films te hebben gezien om haar te kunnen waarderen. Daarvoor hoef je alleen maar haar fitnessprogramma te proberen: Jane Fonda’s Original Work-out, uitgebracht in 1982.
Op de cover van de beroemde videoband straalt Jane in een simpele zwarte legging die tot over haar hielen reikt en een zwartrood gestreept t-shirt. Lachend houdt ze met één hand een voet vast, terwijl ze haar benen kaarsrecht in de lucht steekt, zittend op de vloer van een dansstudio. Het oogt moeiteloos.
Feel the burn
Diezelfde moeiteloze indruk blijft Jane wekken als je de videoband bekijkt. Aangemoedigd door de enthousiaste kreten van haar diverse dansteam doet ze buik-, been en armoefeningen met ongekende souplesse. Hoe intensief de oefening ook is, haar stem blijft rustig. Het klinkt nooit alsof ze lijdt als ze de kijker instrueert: “Feel the burn”. De band is een hit en vliegt over de toonbank. Zeventien miljoen Amerikanen kopen een exemplaar. Met het geld dat dat haar oplevert, maakt Jane een vuist tegen zaken die nog steeds verkeerd zijn, zoals kernenergie, de onderdrukking van vrouwen en oorlog.
Ik zal nooit zo geweldig zijn als Jane Fonda. Toch doe ik mijn best. Ik ben bij het begin begonnen: aerobics. Tot mijn grote verbazing is aerobics niet meer zo populair als in de jaren 80. De enige van wie ik het kan leren in mijn stad is Patricia. Patricia geeft al les in aerobics sinds Jane de sport aan de wereld heeft geschonken en is nooit opgehouden. Drie dagen per week kan zij mij inwijden in deze vergeten kunst.
Vol goede moed fiets ik woensdagavond naar het verlaten schooltje waar Patricia haar sessies houdt. Aan de telefoon zei Patricia dat ik met mijn 27 jaar weliswaar jong ben, maar dat zij mensen traint van “30, 40, 50 en 60”. Eenmaal in de kleedkamer aangekomen blijkt dat toch niet helemaal waar. De jongste vrouw is achterin de 40, de meeste zijn 60-plus. Ik laat me echter niet afschrikken, Jane Fonda is immers ook 60-plus. Wellicht ben ik precies aan het juiste adres.
Doorgewinterd
Nadat ik de gymzaal gevonden heb, heet Patricia me welkom. Ze drukt me op het hart vooral mijn eigen tempo aan te houden. De dames in de groep volgen al jaren lessen bij haar en zijn dus doorgewinterd, waarschuwt ze me. Ik denk ondertussen stiekem dat ik de groep senioren wel aankan. Mijn zelfvertrouwen wordt verder aangewakkerd door de vele ziekmeldingen aan het begin van de les. Patricia vertelt aan de klas dat iemand een hersenschudding heeft, een ander heeft de griep en nog iemand kampt met een ziekte die in mijn leeftijdscategorie niet eens voorkomt.
Spartanen
Even later word ik pijnlijk gestraft voor mijn overmoedigheid. Patricia’s trainingsprogramma blijkt van een extreem hoog niveau te zijn. De dames die ik onderschatte blijkt een stel stille Spartanen te zijn. Patricia zelf, die toch minstens honderd kilo weegt, doet alle oefeningen moeiteloos voor. Midden in de workout, die vooral uit loodzware buikspieroefeningen blijkt te bestaan, moeten we allemaal 45 seconden planken. Patricia vraagt of het gaat. Ik zeg dat ik het vreselijk vind. De zaal lacht. Na een uur met de vrouwen te hebben doorgebracht doet alles zeer.
In februari, een paar weken na mijn helse sportles, won Jane terecht een Lifetime Achievement Award voor haar acteerwerk. In haar speech zegt ze dat empathie de sleutel is tot goed acteerwerk. “Ons werk is om een ander mens zo goed te begrijpen, dat we haar ziel kunnen aanraken. We voelen haar vreugde, haar pijn.” Dankzij Patricia’s training ben ik inderdaad nader tot Jane gekomen. Ze heeft ontzettend moeten ploeteren om zo’n fitte actrice te zijn, dat heb ik aan den lijve ondervonden.
Maar dat niet alleen: ik voel me ook dichterbij de andere vrouwen in de les. In de voetsporen van Jane ben ik op mijn eigen vooroordelen gestuit om ze uiteindelijk overboord te werpen. Vrouwen van alle leeftijden werken keihard om “in vorm” te blijven. Zij verdienen mijn bewondering net zoveel als Jane Fonda dat doet. Toch zien ze mij nooit meer terug.